گزارش نشست تخصصی گروه علوم تربیتی با ناشران دانشگاهی

‏گزارش نشست تخصصی گروه علوم تربیتی با ناشران دانشگاهی‏

نشست تخصصی گروه علوم تربیتی شورای بررسی متون با ناشران دانشگاهی رشته‌های علوم تربیتی، علوم ورزشی و علم اطلاعات و دانش‌شناسی به بحث درباره چالش ها و مشکلات نشر دانشگاهی، بازار چاپ کتاب های بی‌کیفیت یا کم‌کیفیت با تیراژ پایین، سرقت‌های علمی و نشر دیجیتال کتاب های ناشران بدون اجازه و مسائل مربوط به نقد متون پرداخته شد.

اولين نشست تخصصي گروه علوم تربيتي شوراي بررسي متون با ناشران دانشگاهي رشته‌هاي علوم تربيتي، علوم ورزشي و علم اطلاعات و دانش‌شناسي در روز پنج‌شنبه 13 دی ماه سال جاری در پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي برگزار شد.

به گزارش دبیرخانه شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، هدف اين نشست ارائه گزارشي از كتاب هاي نقدشده رشته براساس ناشران كتابها، بحث و همفكري درباره چالش‌ها و مسائل عمده نشر دانشگاهي و بحث و همفكري درباره راهكارهاي همكاري بين ناشران و شوراي بررسي متون براي برون‌رفت از اين چالش ها بود.
نشست با تلاوت آياتي از قرآن كريم و پخش سرود ملي آغاز شد. در ابتداي جلسه دكتر كريمي‌مطهر، رئيس محترم دبيرخانه شوراي بررسي متون، ضمن خوش‌آمدگويي به شركت‌كنندگان در نشست، به تشريح تاريخچه، رسالت و فعاليت‌هاي شوراي بررسي متون پرداختند. سپس، دكتر نيلي، رئيس محترم گروه علوم تربيتي نيز، گزارشي از فعاليت‌هاي گروه علوم تربيتي وكميته‌هاي علوم ورزشي و علم اطلاعات و دانش‌شناسي ارائه كردند.
در ادامه، دكتر قبادي، رئيس محترم شوراي بررسي متون و پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي در نشست حاضر و به شركت‌كنندگان در نشست خوشآمد گفتند و درباره نقد و اهميت آن و جايگاه انتشارات در جامعه علمي سخناني ابراز نمودند.
بحث درباره جايگاه بسيار مهم و ارزشمند كتاب در جامعه علمي، كاستي‌هاي متعدد در زمينه تأليف يا ترجمه و نشر كتاب هاي دانشگاهي در كشور و نياز به برون‌رفت از اين وضعيت محورهاي سخنراني دكتر فدايي بود.
در ادامه جلسه، شركت‌كنندگان به بحث و تبادل‌نظر درباره محورهاي نشست پرداختند. درباره چالش ها و مشكلات نشر دانشگاهي اظهار شد بازار چاپ كتاب هاي بي‌كيفيت يا كم‌كيفيت با تيراژ پايين داغ است، سرقت‌هاي علمي و نشر ديجيتال كتابهاي ناشران بدون اجازه آنها به امري معمول تبديل شده است. رعايت استانداردهاي چاپ و نشر توسط ناشران بيشتر از آنكه به نفع آنها باشد، به ضرر آنها تبديل شده است و اين امر براي ناشران خصوصي آسيب‌هاي زيادي دارد و نياز است در سطح ملي و در وزارت ارشاد براي حمايت از ناشران خصوصي كه استانداردهاي كتاب خوب را رعايت مي‌كنند، حمايت‌ هايي صورت گيرد. فرايند داوري كتاب ها زما‌ن‌بر است و در بسياري از موارد مانع چاپ به موقع اثر مي‌شود. ترجمه نزد استادان و ناشران چندان موردتوجه قرار نمي‌گيرد و استانداردهاي روشني در زمينه كتاب مناسب براي ترجمه وجود ندارد. انتشارات دانشگاهي ارتباط چنداني با يكديگر ندارند. نقد در سيستم دانشگاهي چندان موردتوجه قرار نمي‌گيرد و درباره چگونگي آن توافق چنداني وجود ندارد. ناشر از طرف سه گروه الف) نويسنده يا مترجم كتاب، ب) داور و ج) مردم وكيل است و بايد بتواند بين اين سه وضعيت يك نقش متعادل و متناسب ايفا نمايد و اين كاري بسيار دشوار است. افزايش چندين برابري قيمت كاغذ در سال اخير و ندادن كاغذ به ناشران دانشگاهي از طرف وزارت ارشاد نيز مزيد علت شده است.
درباره همكاري بين ناشران و شوراي بررسي متون و راهكارهاي براي برون‌رفت از اين چالشها نيز اظهار شد كه نقد كتاب يك ناشر در وهله اول به معني تأييد آن ناشر و ارزشمندي كتاب است. بنابراين همكاري انتشارات با شوراي بررسي متون يك فرصت است. براي استفاده مناسب از اين فرصت پيشنهاد شد كتاب هايي كه براساس فرايند نقد شوراي بررسي متون، وضعيت مناسبي دارند، درجه‌بندي و در قالب اثر مناسب يا موردتأييد معرفي شود و در صورت امكان بر روي جلد يا صفحات آغازين كتاب درج شود، همچنين بروندادها و نتايج نقد كتابها براي دانشگاه‌ها و مراكز علمي ارسال شود تا از اين نتايج استفاده شود. نقد نيازمند روش‌شناسي است و بايد در زمينه نقد كتاب هاي دانشگاهي دربار انواع نقد و معيارها و ملاك‌هاي نقد يك توافق و اجماعي بدست آيد. معيارهاي نقد كتاب شوراي بررسي متون در قالب دستورالعمل به ناشران داده شود تا در داوري قبل از چاپ كتاب مورداستفاده قرار گيرد. استانداردهاي كتاب درسي و غيردرسي تعيين شود و دراختيار ناشران قرار گيرد. نقد قبل از چاپ كتاب مورد توجه قرار گيرد و يك جلسه نقد قبل از انتشار كتاب برگزار شود و سپس به نشر كتاب پرداخته شود. و يك شبكه بين ناشران مختلف شكل گيرد. كنسرسيوم انتشارات 13 دانشگاه برتر توسط دانشگاه علامه طباطبائي نمونه مناسبي در اين زمينه است.

درنهايت نيز به پيشنهاد ناشران، قرار شد ناشران دو نسخه از كتابهاي جديد خود را براي شورا ارسال نمايند و فهرست آثار جديد‌التأليف خود را به شوراي بررسي متون اعلام نمايند.
شایان ذکر است این نشست با حضور دكتر امیرزندمقدم مدير انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی،‌ دكتر حسن فارسي مدير مسئول انتشارات سازمان جهاد دانشگاهي تهران، دكتر حيدر قمري معاون اداره كل نشر و اطلاع رساني دانشگاه فرهنگيان، دكتر فريبا محمدي سرپرست معاونت فرهنگي و اجتماعي پژوهشگاه علوم ورزشي، دكتر محسن حاجي‌زين‌العابدين به نمايندگي از انتشارات دانشگاه شهيد بهشتي، دكتر محمدرضا سعيدي معاون نظارت علمی- فنی سازمان سمت، دكتر محمدرضا محمدرضاخاني رئيس چاپ و انتشارات دانشگاه پيام نور، مرتضي توحيدي مدير توليد چاپ و انتشارات دانشگاه پيام نور، مصطفي ميرحسيني مدير انتشارات آواي نور، دكتر پروين صمدي، دكتر سوسن كشاورز، دكتر غلامرضا فدايي و دكتر محسن ايماني اعضاء شوراي گروه علوم تربيتي، دكتر محمدرضا نيلي رئيس گروه علوم تربيتي، دكتر حميد قاسمي عضو كميته علوم ورزشي گروه علوم تربيتي، دكتر مرتضي كوكبي و دكتر مهدي شقاقي اعضاء كميته علم اطلاعات گروه علوم تربيتي و دكتر سيدمحمدحسين حسيني دبير گروه علوم تربيتي برگزار شد.

1397/10/26

نام و نام خانوادگی :

ایمیل :

* متن کامنت :